آفات و بیماری های درخت انگور

درخت انگور یکی از درختان محبوب و پرطرفدار در ایران است که در مناطق مختلف کشور به کشت می‌رسد. میوه‌های خوشمزه‌ای چون انگور و کشمش از این درخت به دست می‌آید و به همین دلیل، بسیاری از افراد به کاشت و نگهداری آن در باغ‌ها و حیاط‌های خود علاقه‌مند هستند. اما این درختان تنها مورد توجه انسان‌ها نیستند؛ حشرات و آفات نیز به شدت به درخت انگور جذب می‌شوند و این موضوع باعث می‌شود که احتمال بروز آفات در این درخت نسبت به دیگر درختان بیشتر باشد.

تشخیص به موقع و دقیق آفات و بیماری های درخت انگور در تاکستان‌ها و استفاده از سم‌های موثر، کلید پیشگیری از خسارت و دستیابی به عملکرد بالا در تولید انگور است. بنابراین، لازم است که با اجرای عملیات ردیابی منظم و دقیق، این عوامل زیان‌آور شناسایی شوند و برنامه‌ای مؤثر برای مدیریت آن‌ها با حداقل مصرف آفت‌کش‌ها در تاکستان‌ها پیاده‌سازی گردد.

شاید برای شما این سوال پیش بیاید که چگونه می‌توان از درخت انگور در برابر آسیب‌های مختلف محافظت کرد؟ در این مقاله، به بررسی مهم‌ترین آفات درخت انگور و بهترین روش‌های مقابله با آن‌ها خواهیم پرداخت.

مهمترین آفات درخت انگور

كرم خوشه‌خوار انگور

این آفت در فصل زمستان به صورت لاروهای کامل به طول حدود 12 میلی‌متر و با رنگ خاکستری مایل به سبز در زیر پوستک‌ها و لابه‌لای برگ‌های زیر درختان و حتی درون خاک، در پيله‌های سفید رنگ زندگی می‌کند. در بهار، لاروها به شفيره تبدیل می‌شوند و پس از 10 تا 15 روز به حشرات کامل تبدیل می‌گردند. این آفت در مناطق معتدل ممکن است دو یا سه نسل در سال داشته باشد، در حالی که در مناطق گرم ممکن است تا چهار نسل در سال تولید کند.

برای کنترل آن، از ارقام مقاوم و خوشه‌های غیرمتراکم استفاده کنید، باغ را به صورت ردیفی روی داربست بسازید، هرس منظم انجام دهید و بهداشت باغ را رعایت کنید. شخم عمیق و یخ‌آب زمستانه برای از بین بردن شفیره‌ها مفید است.

زنجرک مو

حشرات کامل این آفت، که به نام جیرجیرک یا جره شناخته می‌شوند، به رنگ سبز روشن هستند و طول بدن آن‌ها بین 24 تا 32 میلی‌متر می‌باشد. پوره‌ها دارای بدنی نسبتاً کشیده و پاهای قوی در قسمت جلو هستند. رنگ بدن آن‌ها در ابتدا سفید تا صورتی است و در مراحل بعدی به رنگ کرم تغییر می‌کند. مراحل پورگی در خاک حدود سه سال به طول می‌انجامد و در این مدت، پوره‌ها از ریشه گیاهان میزبان تغذیه می‌کنند. آثار فعالیت پوره‌ها به صورت سوراخ‌هایی در سطح خاک کنار بوته‌ها قابل مشاهده است. ظهور حشرات کامل از خرداد ماه آغاز شده و تا شهریور ادامه دارد.

برای مقابله با این آفات، ابتدا باید برگ‌های پایینی گیاه را هرس کنید، زیرا زنجرک‌ها معمولاً در این قسمت تخم‌گذاری می‌کنند. سپس با سمپاشی تاکستان و استفاده از حشره‌کش‌های مناسب، می‌توانید به طور مؤثر با این آفات مبارزه کنید.

آفت شته مو

شته مو یکی از آفات خاص درختان انگور است که می‌تواند باعث کاهش باردهی و خشک شدن تاکستان در بلندمدت شود. این آفت از طریق لباس کارگران، ماشین‌آلات، درختان جدید و حتی باد منتقل می‌شود، بنابراین باید مراقب ورود آن به تاکستان باشید. نشانه‌های وجود شته مو شامل ایجاد حالت غده‌مانند در زیر برگ‌ها و تخریب تدریجی آن‌هاست که می‌تواند به کل درخت سرایت کند.

بهترین راه مقابله با شته مو، استفاده از خاک با درصد بالای شن و جلوگیری از ورود این آفت به تاکستان است. همچنین، باید پروتکل‌های خاصی برای پیشگیری از ابتلا به این آفت در نظر گرفته شود.

آفت ساقه خوار

آفت ساقه‌خوار، همان‌طور که از نامش پیداست، بیشتر به ساقه گیاه آسیب می‌زند و از آوند گیاه و مغز ساقه و ریشه‌ها تغذیه می‌کند. این تغذیه مانع از دریافت مناسب مواد غذایی و آب توسط گیاه می‌شود و در نهایت می‌تواند به تخریب کامل درخت تاک منجر شود.

برای جلوگیری از گسترش این آفت، ابتدا باید گیاه میزبان را به‌طور کامل از تاکستان خارج کرده و با یک گیاه جدید جایگزین کنید. سپس می‌توانید از سموم مخصوص برای سمپاشی باغ استفاده کنید تا از درختان خود در برابر این آفت محافظت کنید.

آفت شپشک آرد آلود

شپشک آردآلود یکی از آفات مهم درختان انگور است که می‌تواند ضررهای زیادی به تاکستان و درختان وارد کند. این آفت بیماری‌های مختلفی را به درختان منتقل می‌کند و باعث خراب شدن انگورها و تغییر ظاهر میوه‌ها می‌شود. در بلندمدت، آسیب‌های بیشتری نیز به درختان وارد خواهد کرد.

برای کنترل این آفت، بهترین روش استفاده از زنبورهایی است که به‌طور طبیعی این آفات را شکار می‌کنند. همچنین، می‌توانید با سمپاشی باغ، از درختان خود در برابر این آفت محافظت کنید.

آفت تریپس

آفت تریپس روی خوشه‌ها و میوه‌های درخت انگور تخم‌گذاری می‌کند و به تدریج باعث خراب شدن و ترک خوردن دانه‌های انگور می‌شود. این آسیب به ظاهر دانه‌ها لطمه می‌زند و ارزش آن‌ها در بازار را کاهش می‌دهد، که در نتیجه کشاورز متضرر می‌شود.

بهترین روش برای جلوگیری از این آفت ، افزایش تنوع گیاهی در تاکستان است. همچنین، می‌توانید از روش‌های شیمیایی و سمپاشی باغ استفاده کنید تا تریپس را به‌طور کامل کنترل کنید.

آفت بید

آفت بید یکی از تهدیدات جدی برای درختان انگور است که به ویژه به تاکستان‌های کوچک آسیب می‌زند و می‌تواند منجر به تخریب آن‌ها شود. خوشبختانه، این آفت قابل کنترل است و می‌توان با اقداماتی پیشگیرانه از بروز خسارات سنگین جلوگیری کرد. برای کنترل جمعیت آفت بید، استفاده از روش‌های شیمیایی ضروری است و باید در اسرع وقت برای سمپاشی تاکستان اقدام کرد تا از گسترش این آفت جلوگیری شود.

بیماری‌های مهم انگور کدامند؟

بیماری	علائم در برگ‌ها	علائم در شاخه‌ها	علائم در خوشه‌ها	علائم در حبه‌ها	روش‌هاي مبارزه
سفيدك پودري	زخم‌ها و پوشش‌های سفید رنگ ناشی از آلودگی ابتدا در سطح زیرین برگ‌ها ظاهر می‌شوند و با پیشرفت آلودگی به سطح رویی گسترش می‌یابند. در صورت عدم کنترل، این زخم‌ها افزایش یافته و برگ‌ها ممکن است بریزند. از اواخر تیرماه، ساختارهای کروی نارنجی تا سیاه نشان‌دهنده شدت آلودگی مشاهده می‌شوند.	لکه‌های سوخته نامنظم به رنگ قهوه‌ای تا سیاه در طول فصل به طول چند سانتیمتر بر روی شاخه‌ها ظاهر می‌شوند. این لکه‌ها دارای مرز نامشخصی هستند و حتی پس از چوبی شدن شاخه‌ها نیز باقی می‌مانند.	آلودگی شدید به این بیماری می‌تواند باعث ریزش خوشه‌ها شود، به ویژه در صورت آسیب مکانیکی. علائم روی محور مشابه شاخه‌ها هستند.	حبه‌ها از زمان شکوفه‌دهی تا چهار هفته بعد آلوده می‌شوند و رنگ آن‌ها خاکستری ذغالی می‌شود. در انتهای فصل، ساختارهای کروی روی حبه‌ها ظاهر شده و حبه‌های آلوده خشک و می‌ریزند. حبه‌های جدید آلوده نیز مستعد ترک خوردن و حساس به کپک خاکستری هستند.	سمپاشی در سه نوبت انجام می‌شود: نوبت اول در مرحله 6 تا 7 برگی، نوبت دوم بعد از ریختن گلبرگ‌ها و نوبت سوم 10 روز بعد.
سفيدك دروغي	قسمت‌های زرد رنگ تقریباً مدور به نام لکه‌های روغنی ظاهر می‌شوند و قارچ سفیدی به ویژه در سطح زیرین برگ‌ها رشد می‌کند. با گذشت زمان، لکه‌ها قهوه‌ای شده و برگ‌های شدیداً آلوده ممکن است بریزند.	انتهای شاخه‌های آلوده پیچ خورده و پوشش سفیدی از قارچ بر روی ساقه‌ها مشاهده می‌شود.	خوشه‌ها بسیار حساس هستند و در صورت آلودگی شدید، زرد و قهوه‌ای شده و در نهایت کاملاً خشک می‌شوند. همچنین، حالت چوب‌پنبه‌ای ممکن است در شاخه‌های آلوده مشاهده شود.	پوشش سفیدی از قارچ دیده می‌شود که باعث چروکیدگی و ریزش حبه‌های کوچک می‌شود. حبه‌های آلوده در ارقام قرمز زودتر تغییر رنگ می‌دهند و در ارقام سفید موزاییک خفیفی دارند. حبه‌های آلوده سفت و حبه‌های سالم نرم می‌شوند.	برای کنترل آفت، انتهای شاخه‌های آلوده هرس و سمپاشی با سموم مناسب قبل از گل انجام می‌شود و در صورت نیاز هر 7 تا 10 روز تکرار می‌شود.
كپك خاكستري	این قارچ علاوه بر ایجاد علائم روی حبه‌ها، می‌تواند برگ‌های سبز را نیز آلوده کرده و لکه‌های قهوه‌ای نکروزه روی آن‌ها ایجاد کند.		خوشه‌ها نیز ممکن است آلوده شده و به حالت خشک درآیند.	حبه‌های آلوده با ماده نمدی خاکستری که حاوی اسپورهای قارچ است پوشیده می‌شوند. در این مرحله، قارچ می‌تواند به طور مستقیم حبه‌ها را آلوده کند و با بزرگ شدن حبه‌ها و افزایش قند، حساسیت آن‌ها بیشتر می‌شود.	برای جلوگیری از آلودگی، از ارقام با خوشه‌های کمتر متراکم و حبه‌های با پوست ضخیم استفاده کنید. کودی متعادل ازته مصرف کنید، برگ‌های اطراف خوشه‌ها را حذف و بوته‌ها را هرس کنید. میوه‌های آلوده را جمع‌آوری و از بین ببرید و از آبیاری بارانی در زمان رسیدن میوه‌ها خودداری کنید.

زمانی که فشار بیماری بالا باشد، کنترل بیماری دشوار است. قارچ کش ها را می توان از رسیدن میوه تا برداشت استفاده کرد. قارچ کش های استروبیلورین و کاپتان موثرترین قارچ کش ها هستند.  “Source“

زمان بندی کنترل آفات و بیماری های درخت انگور

برنامه فصل بهار	برنامه فصل تابستان
در اوایل بهار، با شروع رشد جوانه‌ها و قبل از گل‌دهی، باید اولین مرحله سمپاشی را آغاز کرد و کنترل آفات مانند پشه‌ها و سوسک‌ها در اولویت قرار گیرد. پس از گل‌دهی و در مرحله غوره، توجه ویژه به میوه‌های در حال رشد ضروری است. بهار زمان حساسی برای کنترل کرم خوشه‌خوار انگور است که می‌تواند به میوه آسیب بزند. استفاده از حشره‌کش‌های مناسب در این فصل برای جلوگیری از هجوم حشرات اهمیت دارد.	در تابستان، نظارت بر تاکستان اهمیت بیشتری دارد و باید از سموم سیستمیک استفاده کرد که به عمق گیاه نفوذ می‌کنند. شرایط خاص تاکستان، مانند آب‌وهوای محلی، ممکن است نیاز به تنظیم برنامه سمپاشی داشته باشد. درک چرخه زندگی آفات برای تعیین زمان سمپاشی و کنترل هدفمند آن‌ها ضروری است. همچنین، چرخش سموم از ایجاد مقاومت جلوگیری می‌کند.

شناخت و مقابله با علف‌های هرز انگور

مهم‌ترین علف‌های هرز در تاکستان شامل تلخه، مرغ، شیرین‌بیان، پیچک صحرا، قیاق، چچم، نی، چسبک، تلخ‌بیان، انواع اسفناج وحشی، سلمه‌تره، کاتوس و گیاه انگل سس هستند.

قبل از احداث تاکستان، می‌توان علف‌های هرز را با چند ديسک زدن در تابستان از بین برد. همچنین، در اوایل پاییز که علف‌های هرز چند ساله در مرحله گل‌دهی هستند، استفاده از علف‌کش گلیفوزیت (راندآپ) مؤثر است. توصیه می‌شود قبل از بیدار شدن پایه‌های انگور و علف‌های هرز، از 10 تا 12 کیلوگرم سم کلرتال دیمتیل (داکتال) استفاده کنید. اگر زمین مرطوب باشد، بعد از سمپاشی آبیاری لازم است.

شخم زدن در اواخر اسفند یا چرانیدن گوسفندان به از بین بردن علف‌های هرز کمک کرده و از گسترش گیاه انگل سس جلوگیری می‌کند. برای کنترل سس، می‌توان از علف‌کش پاراکوات به میزان 3 لیتر در هکتار، یک یا دو نوبت در طول دوره رشد استفاده کرد. اگر سس به پایه‌های مو برسد و آن‌ها را در بر بگیرد، تنها راه مبارزه، کندن سس و سوزاندن آن در محلی خارج از تاکستان است.

سموم شیمیایی تاثیر گذار

	حشره کش پروکلیم فیت	حشره کش اسپانسر	حشره کش موسپیلان	حشره کش فوزالون	حشره کش پارامونت	حشره کش استینگر	حشره کش موونتو	حشره کش افوریا	حشره کش آکتارا	حشره کش کنفیدور
کرم خوشه خوار انگور	✔	✔	✔	✔	✔
شپشک آرد آلود						✔	✔	✔	✔	✔
تریپس						✔	✔	✔		✔
شته یا فیلوکسرای مو			✔			✔		✔	✔
زنجرک مو			✔			✔		✔	✔

نتیجه‌گیری

آفات و بیماری های درخت انگور از جمله چالش‌های جدی برای باغداران هستند و می‌توانند به شدت بر کیفیت و کمیت محصول تأثیر بگذارند. برای مقابله با این مشکلات، رعایت نکات بهداشتی در باغ، تغذیه مناسب، آبیاری صحیح و هرس به موقع بسیار مهم است. علاوه بر این، استفاده از روش‌های کنترل شیمیایی در زمان مناسب می‌تواند به جلوگیری از گسترش آفات و بیماری‌ها کمک کند. با اجرای یک برنامه مدیریتی علمی و مشورت با کارشناسان، می‌توان به یک تاکستان سالم و پربار دست یافت. در نهایت، آگاهی از روش‌های کشاورزی و رعایت آن‌ها، کلید موفقیت در حفظ سلامت درختان انگور است.

با فروشگاه کشاورزی آریان، شریک مطمئن شما در تأمین نیازهای کشاورزی، به موفقیت نزدیک‌تر شوید. محصولات ما با کیفیت بالا و مطابق با استانداردهای جهانی ارائه می‌شوند. هدف ما این است که به شما کمک کنیم تا از مزارع خود عملکرد بهتری کسب کنید و به رشد و شکوفایی محصولاتتان دست یابید.

سوالات متداول

• مهمترین آفات و بیماری های انگور کدامند؟

مهم‌ترین آفات انگور شامل کرم خوشه‌خوار، شپشک آردآلود و کنه نمدی مو هستند، در حالی که بیماری‌های رایج آن سفیدک سطحی، پوسیدگی خاکستری و آنتراکنوز محسوب می‌شوند.

• چگونه می توان از آفات و بیماری های درخت انگور جلوگیری کرد؟

رعایت بهداشت باغ، هرس صحیح، مدیریت آبیاری، تغذیه مناسب و استفاده از روش‌های کنترل بیولوژیکی و شیمیایی به کاهش آفات و بیماری‌های انگور کمک می‌کند.

• بهترین زمان برای سمپاشی تاکستان‌ها چه زمانی است؟

سمپاشی باید بر اساس چرخه زندگی آفات و بیماری‌ها انجام شود، اما معمولاً اوایل بهار قبل از گل‌دهی و تابستان در زمان رشد میوه‌ها بهترین زمان برای مبارزه شیمیایی است.

• آیا روش‌های غیرشیمیایی برای کنترل آفات و بیماری های درخت انگور وجود دارد؟

بله، استفاده از دشمنان طبیعی، تله‌های حشرات، هرس به‌موقع و بهبود شرایط محیطی از جمله روش‌های غیرشیمیایی برای کنترل آفات و بیماری‌های انگور هستند.

• چگونه می‌توان مقاومت درختان انگور را در برابر آفات و بیماری‌ها افزایش داد؟

تغذیه متعادل، استفاده از کودهای مناسب، اصلاح روش‌های آبیاری و انتخاب ارقام مقاوم، باعث تقویت درختان و کاهش آسیب‌های ناشی از آفات و بیماری‌های انگور می‌شود.